7.1 PLEONASMEN Copy

Je spreekt van een pleonasme als een deel van de betekenis van een woord wordt herhaald.
Een mooi voorbeeld is zelfklevende sticker. Het woord sticker betekent klever, dus in deze combinatie staat er eigenlijk zelfklevende klever.
Verwijder bij dit soort pleonasmen het bijvoeglijk naamwoord. In ons voorbeeld haal je dus zelfklevende weg en spreek je over een sticker.

In de volgende lijst met pleonasmen is het beter om het vetgedrukte woord weg te laten:

  • De gestelde vragen
  • Het ingestelde onderzoek
  • De getroffen maatregelen
  • De noodzakelijke behoefte
  • Een nieuwe aanwinst
  • De mondelinge bespreking
  • De aanwezige bezoekers
  • Het beoogde doel
  • De onderlinge relatie
  • Praktische ervaring
  • Bestaande gewoonten
  • De uiterste limiet

Je kunt bij deze pleonasmen meestal een zin bedenken waarin het bijvoeglijk naamwoord wel toegevoegde waarde heeft. Stel dat je bijvoorbeeld voor een vragenuurtje veel vragen had bedacht en dat je een deel van deze vragen wel en een deel niet hebt kunnen stellen. Dan kun je schrijven: de gestelde vragen gingen allemaal over …

Dit soort voorbeelden verandert niets aan het feit dat de combinaties normaal gesproken overbodige woorden bevatten. Als je het lijstje zo af en toe eens doorneemt, ga je de pleonasmen herkennen en kun je ze aanpassen.

Combinaties met werkwoorden

Ook bij combinaties met werkwoorden komen we pleonasmen tegen. Denk aan zinnen zoals:

In dit artikel beperken wij ons uitsluitend tot de vorige eeuw.

Het pleonasme bestaat uit de combinatie van beperken en uitsluitend. De betekenis van uitsluitend zit al in het werkwoord beperken opgesloten.

Andere pleonasmen met een werkwoord:

  • Weer hervatten
  • Opzettelijk uitlokken
  • Tot later uitstellen
  • Vooraf waarschuwen